Grafitti in Engadin

27 augustus 2021

Dorpen en huizen in Engadin (Kanton Graubünden) herkent men op het eerste gezicht aan de decoraties op de huisfassades. De oude techniek heet Sgraffito (graffiti). In plaats van schilderen met een penseel, komt de decoratie tot stand door het krassen in de witte pleisterlaag van kalk.

Deze kalk blijft na aanbrengen op de muur ongeveer twee uur nat. In deze tijd moet de decoratie worden aangebracht in de kalk. Daarna wordt de kalk zo hard als steen en blijven de groeven bestaan. Deze zijn dan meestal grijs, het materiaal onder de kalk. Ook kunnen de groeven ingekleurd worden.

Zoals de naam Sgraffito al doet vermoeden, komt deze techniek uit Italië. De techniek ontstond tijdens de Renaissance in Florence en Rome, daarna verbreidde ze zich door heel Italië. Italiaanse bouwmeesters introduceerden haar vervolgens in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland, vooral in Graubünden en Engadin in het bijzonder.

Wellicht namen naar Italië geëmigreerde bewoners van deze regio deze techniek mee toen ze terugkeerden naar hun dorp. Dit is wellicht ook de reden van de afbeeldingen van zeemotieven, zoals vissen, zeemeerminnen en schelpen. De techniek is sinds de vijftiende eeuw niet veranderd.

Met name de afgelopen dertig jaar is de sgraffito in veel dorpen in Engadin, onder andere Zuoz, Guarda, Bever, Ardez, Sent, Scuol in oude glorie hersteld.