Baden, Spanischbrötlibahn en de SBB

8 december 2021

Het stationsgebouw van Baden (kanton Aargau) is het oudste van Zwitserland. Het is gebouwd in 1847. De Spanischbrötlibahn (spoorweg) tussen Zürich en het (kuuroord) Baden was de eerste treinverbinding in Zwitserland. De eerste plannen dateerden uit 1836. Deze spoorlijn verbond Zürich en Basel.

De kantons en private spoorwegmaatschappijen verhinderden echter een realisering van kantonoverschrijdende verbindingen. Pas nadat de Constitutie van 1848 de federale overheid (der Bund/ la Fédération) meer bevoegdheden had gegeven, werd begonnen met de ontwikkeling van het nationale spoorwegennet.

In 1856 kwam de verbinding met Baden- Brugg tot stand. In 1858 was het traject van Baden naar Bern en Basel gereed. De verbinding met de spoorweg van het Groothertogdom Baden in Waldshut (Duitsland) werd in 1859 in gebruik genomen. De exploitatie van de spoorlijnen was in handen van particuliere ondernemingen.

Veel private spoorwegbedrijven gingen echter failliet en dit leidde tot een slecht functionerend vervoerssysteem. In 1898 leidde een nationalisatie van spoorwegenbedrijven  tot de oprichting van de SBB (Schweizerische Bundesbahnen).

Uiteraard gebeurde dit na een raadpleging van het Volk. In het referendum van 20 februari 1898 stemden de kiezers met overweldigende meerderheid in met de “Federale wet op de verwerving en de exploitatie van spoorwegen voor rekening van de Confederatie en de organisatie van het bestuur van de Zwitserse federale spoorwegen”. (Bundesgesetz betreffend Erwerbung und Betrieb von Eisenbahnen für Rechnung des Bundes und die Organisation der Verwaltung der Schweizerischen Bundesbahnen). 

De geschiedenis van de Schweizerische Bundesbahnen (SBB) begon vervolgens in 1902. Het eerste stationsgebouw in Baden is sinds 2007 een monument van nationaal belang.

(Bron: www.baden.ch).