Palazzo Castelmur en de banketbakkers
14 september 2022
Het Palazzo Castelmur in Coltura (gemeente Stampa) is gelegen in Bergell (Bergaglia) in het kanton Graubünden.
Vanaf de Romeinse tijd en tot in de 19e eeuw was Bergell een belangrijke verbindings- en doorgangsweg. Het kanton was eeuwenlang een onafhankelijke republiek, de Republik der Drei Bünde.
Ze werd pas in 1803 als kanton lid van de Zwitserse Confederatie. Van 1512 tot 1798 (jaar van de Franse invasie en stichting van de Helvetische Republiek 1798-1803) bestuurde deze Republiek gebieden die bij Italië horen: Bormio, de Valtellina en Chiavenna.
Bron: Gian Andrea Walther, David Wille, Palazzo Castelmur, Stampa 2015
De inrichting van het Palazzo in dit kleine dorp getuigt van een geslaagde emigratie en remigratie. De permanente tentoonstelling in het Palazzo toont de geschiedenis van de emigratie van banketbakkers uit deze regio en Graubünden.
George Kuhnt, Konditorei Barth & Cloetta, Breslau, c. 1854. Tentoonstelling ‘Die Bünder Auswanderungsgeschichte von Zuckerbäckern’. Foto: TES.
Het gebouw heeft verschillende stijlen, aangezien het bestaat uit twee gebouwen die ongeveer 130 jaar na elkaar zijn gebouwd. Het eerste gebouw is ontworpen in opdracht van Giovanni Redolfi (1658-1742) en dateert uit 1723.
De familie Redolfi was aan het eind van de 16e eeuw werkzaam als banketbakker in Venetië. In de 17e eeuw waren zij ook kooplieden en stonden zij aan het hoofd van het gilde van banketbakkers (scalateri). Dankzij de bloeiende handel heeft Giovanni Redolfi in 1723 het patriciërshuis in Coltura kunnen bouwen na zijn remigratie.
Giovanni de Castelmur (1800-1871) was de opdrachtgever van de uitbreiding in Lombardische/Venetiaanse stijl. De combinatie van oud en nieuw en de herinrichting van het gehele complex zijn het werk van verschillende Milanese specialisten en handwerkslieden uit Lombardije.
De binneninrichting is met meer luxe ingericht. De woonkamers van het voormalige Casa Redolfi zijn, met uitzondering van één kamer, voorzien van gelakte lambrisering en behang. In de nieuwe aanbouw kan men de eetkamer, de bibliotheek, de salon, de met rood en groen behangen slaapkamers en de vier kleine torenkamers bewonderen. De muren en plafonds van de meest representatieve vertrekken zijn versierd met muurschilderingen; de trompe l’oeil schilderingen zijn het meest opvallend.
Het grote patriciërshuis van Redolfi, met deze uitbreiding en de gevel met torentjes, moest een weelderiger karakter krijgen, in de stijl van een kasteel. De leden van de familie Castelmur, die al sinds de 12e eeuw bij naam wordt genoemd, vormden een van de invloedrijkste families in Bergell en Graubünden. Giovanni de Castelmur was van plan de familie in ere te herstellen.
Giovanni was opgegroeid in Marseille in een familie die, zoals vele andere Bündner families, zich toelegde op de banketbakkerij. Op dertigjarige leeftijd was hij al zeer vermogend en besloot hij terug te keren naar Bergell en het patriciërshuis uit te verbouwen met het aanzien van een kasteel.
Het huis werd een paleis of kasteel van geschilderde illusies, een façade in de gotische stijl van Lombardije en Venetië. Het dak was beschilderd met gotisch metselwerk. De Grote Zaal onthult rococofantasie uit 1853, in de beste traditie van de Oostenrijkse Habsburgse monarchie. Het gewelf heeft ramen met gekleurd glas.
Het paleis toont verder vele schilderijen, (zeer zeldzame) stadskaarten en grafische werken en een compleet 18e en 19e eeuws aristocratisch interieur.
Nossa Dona
De kerk Nossa Dona (Santa Maria) bestond al in de middeleeuwen. Na de reformatie rond 1530 raakte ze in vergetelheid en verviel ze bijna tot een ruïne. Dit geldt ook voor de middeleeuwse Donjon tevens tolstation. De familie De Castelmur verwierf en renoveerde beide in de negentiende eeuw. De kerk is sindsdien het mausoleum van de familie.
(Bron: Gian Andrea Walther, David Wille, Palazzo Castelmur, Stampa 2015)
Coltura, Palazzo Castelmur en Nossa Dona: Foto: TES
Chur, Rhätisches Museum. Foto: TES