Industrie, natuur, de Aare en de Emme
21 november 2022
De fabriek aan de Aare bij het dorp Riedholz, een paar kilometer van de stad Solothurn in kanton Solothurn, produceerde van 1884 tot 2016 cellulose en papier. De fabriek sloot haar deuren in 2016. Sinds 2018 is er echter nieuw leven ontwaakt op het grootste industriële braakland van Zwitserland.
Sinds de opening van het Attisholz-Areal in 2018 vinden regelmatig live concerten, tentoonstellingen, Street-Art, seminars en workshops op het gebied van kunst en cultuur en andere evenementen plaats.
Horecagelegenheden en mooie nabijgelegen natuurgebieden, onder andere het wandelpad langs de Aare en het natuurreservaat, maken ook onderdeel uit van het concept om kunst, cultuur en de mens met elkaar te verenigen.
In de komende twintig tot dertig jaar zal deze plaats aan de Aare en aan de voet van de Jura verder worden ontwikkeld tot een plek voor wonen, werken, onderzoek, onderwijs, cultuur, kunst, recreatie en vrijetijdsbesteding.
Vanaf het station Luterbach-Attisholz zijn de schoorstenen van het complex goed te zien. Het is echter niet de enige grote industriële activiteit in dit gebied. Ludwig von Roll (1771-1839) stichtte in 1813 in Gerlafingen aan de rivier de Emme een smederij, die de grootste staalproducent van Zwitserland werd.
De beroemde brug over de Emme bij Gerlafingen
De Emme, rechts Stahl Gerlafingen AG. November 2022
Het bedrijf heet tegenwoordig Stahl Gerlafingen AG en specialiseert zich op het produceren van producten van staal, machinebouw en recycling van ijzer.
Deze industrie in Gerlafingen en het industriële erfgoed in Attisholz doen echter niets af aan het landschappelijke karakter van de regio, zoals in Zwitserland vaak het geval is. Relatief kleine agrarische bedrijven zijn ingebed in de dalen van het bosrijke heuvellandschap. Landbouw en kleinschalige veeteelt wisselen elkaar af.
Deze evenwichtige balans tussen natuur, milieu en menselijke bedrijvigheid is mede het resultaat van decennia overleg tussen de federale en kantonale overheden en de belangenorganisaties van de industrie, de agrarische sector en milieuorganisaties. Diverse referenda hebben direct bijgedragen aan het draagvlak en de steun voor deze maatregelen.
Het watergebied tussen de Aare en de Emme
De hoogste berg in deze omgeving is net geen berg, maar noemt zich wel zo, de Altisberg van 496 meter. Nederland is dus niet het enige land dat royaal is met naamgeving: de St. Pietersberg (171 meter) of de hoogste berg van het land: de Vaalserberg (322 meter). Deze heuvels met de naam berg hebben, net zoals in Zwitserland, echter hun schoonheid en karakter.
De Altisberg
De Emme
De Emme ontspringt bij Hohgant in kanton Bern. Ze stroomt door het Emmental tot de Aare bij Solothurn. Het was vroeger een belangrijke transportroute en tegelijkertijd een vervoermiddel. Al in de 15e eeuw werden boomstammen, balken en planken op houten vlotten vervoerd van het Emmental naar Aargau of over de Rijn naar Bazel en zelfs naar Holland, Nijmegen, Rotterdam, Amsterdam of Dordrecht.
De frethaken op de wapenschilden van Biberist en Gerlafingen wijzen op het vroegere ambacht van vlottenbouw. In de 19e eeuw profiteerde ook de ijzerfabriek von Roll in Gerlafingen van de overvloedige bossen in het hoger gelegen Emmental.
Einwohnergemeinde Gerlafingen Einwohnergemeinde Biberist
De Emme heeft twee gezichten. Ze kan zich binnen enkele dagen ontwikkelen van een vrijwel uitgedroogde rivier tot een kolkende watermassa.
De Emme bij Burgdorf, augustus 2022
Het hotel Kemmeriboden Bad (kanton Bern) is afgelopen juli overstroomd door de Emme ten gevolge van korte, maar hevige regenval te midden van een kurkdroge zomer. Een paar weken later was deze rivier vrijwel weer uitgedroogd!
De Emme gedraagt zich vooralsnog echter weer als een bedeesde rivier, voordat ze bij Luterbach in de Aare stroomt en de papierfabriek Attisholz ruim honderd jaar van water heeft voorzien.
Gerlafingen. de Orthogneis van Bodio Tessin
Om de Emme en haar vele zijrivieren- en beken te beheersen hebben de federale regering, het kanton Solothurn en de gemeentes Gerlafingen, Biberist, Derendingen, Luterbach en Zuchwil een betere hoogwaterbescherming en revitalisering van het natuurgebied in 2010-2020 gefinancierd (kosten anderhalf miljard CHF).
(Bron en verdere informatie: Kanton Solothurn Tourismus)
