Kasteel Habsburg en de nieuwe wereldmacht
1 september 2023
Een van de meest informatieve bronnen over de eerste Habsburgers zijn de Acta Murensia over de stichting van het klooster Muri in 1027. De eerste Habsburgers stamden waarschijnlijk af van een familie uit de Elzas. Het kasteel Habsburg in het huidige dorp Habsburg (kanton Aargau) is rond 1030 gebouwd. (zie ook de laatste Habsburger verlaat Bazel in 1934).
De Acta Murensia noemen de Habsburger Radbot en de bisschop Werner van Straatsburg als bouwers. Rond 1100 was Otto II de eerste Habsburger die zich graaf van Habsburg noemde. Deze titel verwees naar het ambt van de graaf in de Elzas.
De vordere Burg met het Steinhaus en de Ostturm, de Burghof met de Sodbrunnen en de hintere Burg. Bron: P. Frey, M. Hartmann, E. Mauer, die Habsburg.
Albrecht Kauw (1616-1681), c. 1670. De Habsburg uit vier richtingen. Collectie: Historisches Museum Bern
De Habsburgers profiteerden van het uitsterven van andere dynastieën in de regio (onder andere de graven van Lenzburg en later Kyburg) en verwierven het graafschap in de zuidelijke Zürichgau, in de Frickgau, en rond 1200 ook in Aargau.
Habsburgse Bezittingen rond 1265. Naar P. Frey, M. Hartmann, E. Mauer, die Habsburg.
In 1273 kozen de keurvorsten van het Heilige Roomse Rijk graaf Rudolf IV (1218-1291) tot Duitse koning Rudolf I. Kasteel Habsburg was toen niet meer geschikt als residentie en de Habsburgers verhuisden naar Brugg, Bremgarten of Laufenburg.
Het kasteel is vervolgens door edelen in dienst van Habsburg bewoond tot de verovering van Aargau door de Zwitserse Confederatie in 1415. In 1469 kwam het kasteel in handen van het klooster Königsfelden in Brugg.
De Eidgenossen staan 1415 voor het kasteel. Diebold Schilling, Spiezer Chronik. Burgerbibliothek Bern, Mss.h.h.I.16, p. 629.
Toen het klooster in 1528 werd opgeheven, viel het kasteel toe aan Bern. In 1804 werd het nieuwe kanton Aargau de eigenaar. Tegenwoordig is het kasteel een nationaal monument.
Een kleine tentoonstelling toont de bouwgeschiedenis van het kasteel en de opkomst van de Habsburgers tot een wereldmacht waar de zon niet onderging.
(Bron en verdere informatie: Via Habsburg; P. Frey, M. Hartmann, E. Mauer, die Habsburg, Bern 1999; Museum Aargau)
De Habsburgse pauw met de wapens van de gebieden van Habsburg, rond 1550. Kunsthistorisches Museum, Wien.
De vordere Burg
De hintere Burg
De Burghof
De Sodbrunnen ist de diepste middeleeuwse bron in Zwitserland, rond 1100 gebouwd met een diepte van 68,5 meter.
Het landschap
De naamgever
