Das Emmental Bei Ursenbach. Foto/Photo: TES

Twee dorpen, twee kerken, twee etablissementen en natuurgebied in Emmental

De Emme ontspringt op 2197 meter in het gebied tussen de Hohgant en de Augstmatthorn, het grensgebied van het Berner Oberland en kanton Luzern.

De rivier mondt aan de grens van kanton Solothurn bij Luterbach uit in de Aare. Daartussen ligt het Emmental, met Langenthal als regionaal centrum van het Obere Emmental en Burgdorf als grotere stad in het Untere Emmental.

Het Emmental is een district van kanton Bern met 98 000 inwoners op een gebied van 690m2. Er zijn acht kantons met minder inwoners en zelfs tien kantons van een kleinere omvang!

Het Emmental geniet grote bekendheid vanwege zijn Meränggen in Kemmeriboden-Bad en zijn kaas (König der Käse). Wie kaas zegt, zegt ook agrarische sector (ongeveer 10% van de beroepsbevolking van het Emmental).

De talrijke veelal grote Emmentaler (houten) boerenhoeven, hun gewassen en vee, eenzame lindenbomen op heuvels en houten bruggen kenmerken het landschap. Vanaf Burgdorf tot de bron van de Emme overspannen meer dan 30 houten bruggen de rivier, waaronder de beroemde 60 meter lange Hasle-Brücke bij Hasle-Rüegsau.

De auteur Albert Bitzius alias Gotthelf-Jeremias (1797-1854) kende en schreef over het leven in het Emmental en zijn inwoners (Das Emmental ist ein Hügellland, düster aussehnend von weitem, aber lieblich und heimelig in der Nähe) als geen ander. Hij plaatste de schoonheid van het landschap in de veelal weinig idyllische thema’s van zijn tijd.

Midden in het Emmental liggen de dorpen Ursenbach en Dürrenroth. De historie van Dürrenroth is even interessant als zijn naam, kerkklok en twee grote etablissementen.

Dürrenroth

1275 is het dorp onder de naam ‘Rota’ in een document vermeld, waarschijnlijk als verwijzing naar de rode kleur van het water van de beek. In 1326 komt de naam ‘Ze der Dürren Rot in dem Dorf’ voor, een uitgedroogde Rot ( de naam van de beek). Tegenwoordig stroomt de Rotbach echter weer richting Emme, zoals hij al eeuwenlang doet.

Het dorp is lange tijd bezit geweest van de Duitse Ridderorde (Deutsche Ritterorde) en de heren van Sumiswald. Het machtige kasteel in Sumiswald staat er nog steeds. Bern kocht het dorp in 1698 van de Heren van Sumiswald.

De dorpskern heeft een aantal karakteristieke gebouwen. De kerk uit 1486 (een nieuwbouw van een oudere Romaanse kerk) heeft van een van de oudste kerkklokken van Zwitserland. De St. Laurentiusklok uit 1392 (kennelijk van de Romaanse kerk) is een van de vijf klokken in de toren.

De laatbarokke gasthuizen ‘Bären’ (1752) en ‘Kreuz’ (1806) hebben niet alleen een kolossale omvang en monumentale status, maar zijn complexen met een prachtige tuin en hotel- en restaurantfaciliteiten. Beide gebouwen waren in de 16e eeuw al Tavernes.

Landgasthof Bären

Kreuz dank zijn naam aan de kruisgang in het gebouw: de kruisgang wordt aan vier kanten afgesloten met identieke eikenhouten deuren naar het noorden, oosten, zuiden en westen. De noord-zuid as verwijst naar de het kerkportaal aan de overkant.

Hotel Kreuz

De twee gasthuizen waren in het tijdperk van de postkoets tot de komst van de spoorwegen in het Emmental in 1908 belangrijke plaatsen voor het wisselen van paarden op het traject Luzern-Bern.

In de ‘Kreuz’ konden de koetsen met paarden bij slecht weer zelfs het gasthuis in de zogenaamde Kreuzstock binnenrijden.  Landgasthof ‘Bären’ en Hotel ‘Kreuz’ zijn aangesloten bij Swiss Historic Hotels.

Ursenbach

Een paar kilometer noordelijker ligt het dorp Ursenbach ((Ursibach in een oorkonde uit 1139). Dit dorp hoort al sinds 1414 bij Bern. Het belangrijkste kenmerk van het dorp is de kerk en in het bijzonder de brief van 11 november 1515 van de stad Bern.

Afbeelding in de kerk

Bern verzocht de inwoners van het dorp met vriendelijke woorden de renovatie van de oude Romaanse kerk (12e eeuw) te financieren. De wil van Bern was uiteraard wet en spoedig daarna was de verbouwing in de laatgotische stijl gereed, inclusief 14 vensters als geschenk van Bern, Luzern, Solothurn, Freiburg en Bazel.

De brief van 11 november 1515 (afbeelding in de kerk)

De huidige kerk is het resultaat van deze renovatie. Niet alles bleef echter hetzelfde sinds deze verbouwing. Het geloof veranderde spoedig daarna, in navolging van het protestante Bern.

Wat echter niet veranderde in de loop der eeuwen zijn het landschap, de vele boerderijen en het grote belang van de agrarische sector.

(Bron en verdere informatie: www.emmental.ch).

De Zwitserse Alpen Club

De Zwitserse Alpen Club (Schweizer Alpen Club, SAC/Club Alpin Suisse, CAS) organiseert regelmatig wandeltochten in deze omgeving (en elders) in het land.

Hoewel de naam anders doet vermoeden, organiseert de SAC niet alleen skitochten, bergbeklimmingen en andere sporten in de Alpen, maar ook (wandel) activiteiten in andere regio’s.

Impressies van de omgeving