Jan Both (1618/1622–1652) Südliche Landschaft mit See, 1642/1652. Kunst Museum Winterthur, Geschenk der Stiftung Jakob Briner. Foto: SIK-ISEA, 2018, Zürich, Jean-Pierre Kuhn

Al sinds de Renaissance oefent Italië een fascinatie uit op Europese en later Amerikaanse kunstenaars. Een studiereis, de Grand Tour, naar Italië stond ook op het programma voor geleerden, politici en dichters van de Verlichting in de 18e eeuw.

Naast het enthousiasme voor de klassieke oudheid en bewondering voor de Italiaanse kunst, was het het verlangen, de Sehnsucht, naar het zuiden als de belichaming van vrijheid en harmonie van kunst en leven in het utopische Arcadië.

Deze opvatting veranderde in de 20e eeuw. De Grand Tour maakte plaats voor het massatoerisme. De wereldoorlogen leidden tot een kritisch (zelf) onderzoek en de plaats en rol van Italië.

De tentoonstelling Italia zwischen Sehnsucht und Massatourismus in het Reinhart am Stadtgarten (Kunst Museum Winterthur) is een ontdekkingstocht in de aantrekkingskracht op kunstenaars van Italië in en na de Renaissance.

Het Arcadië ontmoet het heden. Aan de hand van meer dan zeventig werken van gerenommeerde kunstenaars zoals Claude Lorrain, Arnold Böcklin en Anselm Feuerbach tot aan de hedendaagse kunst wordt een beeld van het land geschetst. Deze indrukken hebben eeuwenlang de perceptie van Italië bepaald.

Op de bovenverdieping van het museum is onder de titel Nord-Süd ook een omvangrijke tentoonstelling over naoorlogse kunst vanaf de jaren 1950 te zien. Deze Italiaanse kunst, de Arte Povera, ontmoet werken van kunstenaars uit het Noorden, met name uit Duitsland.

Werken van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Italiaanse naoorlogse avant-garde zoals Lucio Fontana, Mario Merz, Marisa Merz en Luciano Fabro zijn te zien naast onder anderen Gerhard Richter, Imi Knoebel en Isa Genzken.

De tentoonstelling wordt gecomplementeerd door Di passaggio over Italiaanse portretminiaturen. Deze zijn, ten onrechte, nauwelijks bekend. De collectie toont de uitzonderlijke kwaliteit van deze Italiaanse kunst.