Auteur: Maarten Koning

Salvan, Marconi en de Titanic

Zoals bekend grenst Zwitserland niet aan zee, hoewel het land 20 miljoen jaar geleden nog aan en in zee lag. Toch heeft het kleine bergdorp Salvan (kanton Wallis) zijn eigen maritieme geschiedenis.

De Titanic, het grootste en meest luxueuze passagierschip van zijn tijd, botste op 14 april 1912 op een ijsberg tijdens haar reis van Southampton naar New York. Ook Alexis Bochatay (1881-1912) uit Salvan was aan boord als kok. Hij overleefde het niet.

Een andere gebeurtenis, die 17 jaar eerder in Salvan plaats vond, was ook voor de  Titanic van belang. Alexis Bochatay heeft het niet geholpen, maar talloze schipbreukelingen zijn gered door SOS-signalen van schepen in nood. Ook de Titanic verzond dit signaal en ongeveer 700 opvarenden konden alsnog worden gered.

Deze tragedie benadrukte de humanitaire rol van de telegrafie. Dankzij de uitvinding van de Italiaan Guglielmo Marconi (1874-1937) kon de Titanic noodberichten versturen: SOS (Save Our Souls) en andere morsecodes.

Op de kolossale zwerfkei Pierre Bergère zond Marconi in de zomer van 1895 de eerste telegrafische berichten. Na vele pogingen lukte het uiteindelijk, eerst 5, dan 100 en vervolgens over honderden meters.  De telegrafie was geboren, in Salvan!

Het Marconipad (Sentier Marconi) en het Marconimuseum (musée Marconi) in Salvan tonen de experimenten van de Nobelprijswinnaar.

(Bron en verdere informatie: Gemeente Salvan)

Het huis (rechts) waar Marconi in de zomer van 1895 woonde.

Waldenburg en zijn lange historie

Waldenburch is voor het eerst vermeld in een document in 1244. De naam gaat terug op Walenburg, wat “kasteel van de Welschen” betekent, het Franstalige deel van Zwitserland. In de vroege middeleeuwen was het gebied eigendom van het Elzasser klooster Murbach en later van de heren van Froburg.

Na de opening van de Gotthardpas rond 1230 stichtte Hermann von Froburg de stad Waldenburg. De bisschop van Bazel verwierf het stadje in 1366 en in 1400 kwam ze in handen van de stad Bazel.

In 1525 had Waldenburg een molen en een ijzersmederij, die later is omgebouwd tot een papierfabriek. Deze bedrijven maakten gebruik van de waterkracht van de Frenke.

Waldenburg werd in 1833 de districtshoofdstad van het nieuwe kanton Basel-Landschaft. Nadat het verkeer over de Oberer Hauenstein Pas stil kwam te liggen door de aanleg van de spoorweg, introduceerde de gemeente in 1853 de horlogeindustrie met kennis en vakmensen uit de Jura.

Bron en verdere informatie: Gemeinde Waldenburg; B. Degen, Waldenburg, Historisches Lexicon der Schweiz)

Het nieuwe Themapark Barryland in Martigny

Het leggen van de eerste steen gisteren, 30 januari 2024, markeert de start van de bouwwerkzaamheden aan het toekomstige Barryland Themapark (Parc thématique Barryland) in Martigny (kanton Wallis). Ter gelegenheid hiervan is een tijdcapsule in het beton geplaatst als symbolisch gebaar voor toekomstige generaties.

Afbeelding: Bureau d’architecture GAME, Martigny

De Barry Stichting (Fondation Barry) wil het nieuwe park van 20.000 m2 in de zomer van 2025 openen. In augustus 2023 begonnen de bouwwerkzaamheden om een aantal voorbereidende fasen uit te voeren, voordat in september de definitieve bouwvergunning is verkregen.

De werkzaamheden aan de funderingen naderen nu hun voltooiing en de betonnen muren van het centrale gebouw van het museum zullen binnenkort worden opgetrokken.

Beeld: Bureau d’architecture GAME, Martigny

Het gebouw is ontworpen in de oorspronkelijke vorm van een pootafdruk van een St. Bernhard door GAME architecten in Martigny. Bezoekers van het 20.000 m2 grote park zullen alles te weten komen over deze mensenvriend en sociale viervoeter, van de geschiedenis, mythes en legendes rond zijn 300-jarige geschiedenis tot de speciale kenmerken van zijn karakter.

Het Barryland Themapark is een project van de Barry Stichting, die in 2005 de legendarische fokkerij van Sint-Bernardshonden overnam van de Congrégation des chanoines de l’Hospice du Grand-St-Bernard.

Haar missie is om het fokken van dit ras van meer dan driehonderd jaar oud is voort te zetten en de St. Bernhard hond in al zijn facetten aan het publiek te presenteren.

(Bron en verdere informatie: Fondation Barry)