De Waterkrachtcentrale Birsfelden (Rheinkraftwerk Birsfelden) in het kanton Basel-Landschaft is gebouwd in 1954.
De eerste plannen dateren uit de laatste decennia van de 19e eeuw. Toen was er echter nog geen behoefte aan (schone) elektrische energie. De alternatieven (met name steenkool, hout) waren goedkoper en ruim voorhanden.
De Tweede Wereldoorlog zorgde echter voor een grote toename van de vraag naar elektriciteit (steenkool moest immers worden ingevoerd) en de planning werd in gang gezet.
De architect Hans Hofmann ontwikkelde het project, inclusief de havens en sluizen. De waterkrachtcentrale zelf is meer kunst dan industrie en is maatgevend geweest voor industriële bouw nadien.
Het project heeft ook de Rijnoevers op een fraaie wijze opgenomen in het totaalconcept. De vistrappen aan beide zijden van de Rijn zijn van een meer recente datum. In ieder geval is de zalm weer terug van weggeweest.
Met de bouw van de sluizen en havens is de Rijn boven Bazel ook toegankelijk voor grote schepen. Bazel is daarmee de belangrijkste transport- en havenstad van het land.
De centrale heeft een laag verval, dat echter wordt gecompenseerd door de enorme watervolumes van de Rijn. Iedereen die de Rheinfall bij Schaffhausen heeft gezien, weet wat er iedere seconde bij Birsfelden stroomt.
De energie dekt de behoefte van 17% van het totale elektriciteitsverbruik in de regio van Bazel. De centrale is op afspraak toegankelijk voor het publiek.
(Bron en verdere informatie: www.kw-birsfelden.ch).
