De muzikale begeleiding met trommels heeft overeenstemming met de Basler Fasnacht (dit jaar 19-21 februari), maar de traditie van Vogel Gryff, Leu en Wild Maa heeft een andere oorsprong.
Jaarlijks worden deze drie figuren op 13, 20 0f 27 januari onthaald. Drie gezelschappen (Ehrengesellschaften) met een eeuwenlange traditie onthalen in januari hun schutspatronen Vogel Gryff, Leu (leeuw) en Wild Maa (wilde man).
Deze traditie gaat terug tot de dertiende eeuw, toen Kleinbasel en Grossbasel nog twee aparte steden waren, gescheiden door de Rijn.
In 1225 is de (houten) Rijnbrug gebouwd, die pas in 1905 werd vervangen door de huidige Mittlere Brücke. Deze brug leidde tot een grote groei in het handelsverkeer en economische bloei in Kleinbasel. In 1285 kreeg de plaats van Rudolf I van Habsburg (1218-1291) stadsrechten.
Muurschildering in Kleinbasel
In de decennia daarna organiseerden vooraanstaande burgers zich in deze drie gezelschappen: de Gesellschaft zum Rebhaus (1304 voor het eerst vermeld) met de Leu als symbool, de Gesellschaft zur Hären en de Wilde Maa (komt vanaf 1384 in voor in documenten) en de Gesellschaft zum Greifen met Vogel Gryff (vanaf 1409 aantoonbaar).
Deze gezelschappen waren geen gilden. Het waren verenigingen van burgers, die de belangen van Kleinbasel vertegenwoordigden en publieke taken vervulden, waaronder de bewaking van de stadsmuren.
In de vijftiende eeuw groeide de traditie een keer per jaar de wapens in een mars door de stad te presenteren. Wat dat betreft is er wel een parallel met de Fasnacht (dit jaar van 19-21 februari). Deze komt ook voort uit de jaarlijkse presentatie van de wapens door de schutterijen.
De gezelschappen organiseerden hun eigen mars op 13, 20 of 27 januari. Sinds 1839 doen ze dat gezamenlijk met roulerende data, waarbij een van de gezelschappen de voorzitter levert. Dit jaar vindt het evenement op 20 januari plaats.
De drie figuren presenteren zich door een rituele dans aan de burgers en hoogwaardigheidsbekleders van Kleinbasel. Het is een intensief gebeuren, want dit gebeurt op ongeveer 40 verschillende plaatsen voor verschillende gezelschappen tot diep in de avond.
De dag begint met de aankomst op een vlot van Wilde Maa bij Museum Klein Klingental. Daarna gaan de drie figuren naar de Mittlere Brücke en voeren ze hun rituele dansen tot 23.00 op.
Vaandeldragers van de drie gezelschappen, trommelaars en vier narren, de Ueli, begeleiden Vogel Gryff, Wilde Maa en de Leu op hun mars door de stad.
De leden van de drie gezelschappen (honderdvijftig inwoners van Kleinbasel per gezelschap) nuttigen in de middag een gezamenlijke maaltijd, de Gryffemähli. De scheiding met Grossbasel blijft in deze traditie echter strikt gehandhaafd: tot het midden van de Mittlere Brücke bij de Käppelijoch en geen stap verder. De drie figuren richten hun gezicht bij hun dansen naar Kleinbasel en keren Grossbasel de rug toe.
De soep wordt echter niet zo heet gegeten, want in de kathedraal in Grossbasel wordt de heraldiek van de drie gezelschappen afgebeeld op vensters.
Tot laat in de avond marcheert het gezelschap en dansen de drie figuren door Kleinbasel, begeleid door piccolo’s, trommels en inwoners, jong en oud.
(Bron en verdere informatie: www.vogel-gryff.ch).
Het oude kostuum, (tot 2015) van Vogel Gryff. Het kostuum is meer dan 40 Kilogram zwaar. Museum Kleines Klingental
Muurschildering in Kleinbasel
Café Spitz/Hotel Merian, aan de Kleinbasel kant
De Grossbasel kant
Leu en Vogel Gryff. De Politie van Kanton Basel-Stadt draagt in Kleinbasel alleen op deze dag de traditionele Bobby-Helm.
De vlaggen van de drie Ehrengesellschaften tot het midden van de Mittlere Brücke bij de Käppelijoch
