St. Gingolph, frontière. Photo/Bild: TES.

De Chablais

De moderne Chablais is een regio die delen van Oost-Frankrijk en West-Zwitserland beslaat. In Zwitserland ligt deze Franstalige regio tussen de Rhône en het meer van Genève.

Het Zwitserse gebied strekt zich uit over de kantons Valais en Vaud. In Frankrijk ligt dit gebied in het departement Haute-Savoie en wordt het in het noorden begrensd door het meer van Genève en de Zwitserse grensplaats St. Gingolph.

Het gebied werd ten tijde van de verovering door Romeinen in de eerste eeuw v. Chr. bewoond door de Keltisch stam van de Nantuates, die al snel romaniseerden.

Chablais werd deel van de Romeinse provincie Raetia-Vindelica en vanaf het einde van de tweede eeuw de nieuw gevormde provincie Alpes Poeninae.

Na de val van het Romeinse Rijk in 476 n. Chr. maakte het korte tijd deel uit van het (eerste) Bourgondische koninkrijk ( rond 461-534), waarna het opging in het Frankische Rijk van de Merovingen en later Karolingen.

Na de opdeling van het Karolingische keizerrijk in 843 bij het verdrag van Verdun, werd het gebied deel van het (tweede) Bourgondische koninkrijk (888-1032).

Na 1032 werd het formeel deel van het Heilige Roomse Rijk, maar lokale heersers hadden het feitelijk voor het zeggen. De talloze burchten getuigen daar nog van.

Daarna begon vanaf de dertiende eeuw de eeuwenlange politieke en militaire strijd om de hegemonie tussen de hertogen van Savoie, de bisschop van Sion en de opkomende stad Bern. Savoie zou de grote verliezer zijn.

In 1475 veroverde de bisschop van Sion de Chablais tot Massongex. In 1476 veroverde Bern, met ondersteuning van de bisschop van Sion, het overige deel van de Chablais, onder andere de regio rond Bex.

In 1536 veroverde Bern zelfs het Franse deel van Chablais, waaronder Thonon en Evian. Door de verdragen van Lausanne (1564) en Thonon (1569) kwamen grenzen tot stand zoals die nog steeds gelden.

De rivier de Morge bij St. Gingolph werd de grens tussen de Franse en Zwitserse Chablais (dat wil zeggen de Eidgenossen), Evian en Thonon vielen weer onder de hertog van Savoie. Pas eeuwen daarna, met en na de Franse inval in 1798, zouden de kantons Valais en Vaud ontstaan.

Het Zwitserse grondgebied van de Chablais zou niet meer veranderen. De stadjes Aigle, Villeneuve, Yvorne, Massongex, Ollon, Bex en Saint-Maurice zijn stille getuigen van deze geschiedenis.