Historisch Christelijk erfgoed in Zwitserland

12 maart 2024

Ook Zwitserland met haar vele (opgeheven en functionerende) kloosters en monumentale (gereformeerde en katholieke) kerken zal over niet al te lange tijd formeel geen Christelijk land meer zijn. Binnen afzienbare tijd is het grootste deel van de burgers ‘zonder religie’ (konfessionslos, sans religion).

Christelijker als Zwitserland kan een land wat betreft symboliek echter niet zijn. Het Zwitserse kruis in de nationale vlag, het rode kruis van het Internationale Rode Kruis, de wapens van diverse kantons (onder andere de bisschopsstaf van de kantons Basel-Landschaft, Basel-Stadt en Jura, de sleutels van St. Peter van Obwalden en Nidwalden of de heilige Fridolin van Glarus), het volkslied is eigenlijk een psalm en de Grondwet begin met de woorden ‘In naam van de almachtige God’.

Interieur van de Kirche St. Peter in Gelterkinden

De Christelijke religie neemt snel in belang af. Het is echter te hopen dat de sociale, humanitaire, humanistische en verbindende functie van de kerken op lokaal niveau niet verloren gaat. Wat vooralsnog in Zwitserland in ieder geval wordt gerespecteerd en onderhouden, is het culturele erfgoed van het christendom.

Het land heeft niet alleen de oudste bisdommen ten noorden van de Alpen (Chur, Kaiseraugst/Augst (Augusta Raurica)-Bazel, Martigny-Sitten, Avenches-Lausanne en Genève), maar onderhoudt ook het Frankische, Karolingische, romaanse, gotische, barokke, rococo en neoclassicistische erfgoed, nog afgezien van enkele opzienbarende kerken uit de 20^e eeuw.

Kirche St. Gallus in Kaiseraugst

Zoals bekend kwam het Christendom tot ontwikkeling binnen de bestuurlijke, logistieke, culturele en politieke structuren van het Romeinse Rijk. Het bisdom in Augusta Raurica is daarvan een van de voorbeelden. De bisschop zetelde in deze plaats tot de 6^e eeuw. Hij verhuisde naar de Münster in het nabije Bazel.

Kaiseraugst ligt aan de Rijn en een van zijn kleinere waterleveranciers is de beek Ergolz, die bij Augst in de Rijn stroomt. Stroomopwaarts naar haar bron op de Geissflue in de Jura staat een lint van monumentale (katholieke en gereformeerde) kerken.

De regio was in de Romeinse tijd bewoond door de Keltische stam van de Rauraken. De emigratie van de Duitstalige Alemannen, heidenen, na het vertrek van de Romeinen in de vijfde eeuw, betekende niet het einde van de Christelijke wereld van de geromaniseerde Kelten (Gallo-Romeinen). De Alemannen werden verslagen door de Christelijke Franken en deze continueerden het Christendom in deze regio en de bouw van kerken begon.

Oltingen, Kirche St. Nikolaus

De steden en dorpen Liestal, Sissach, Ormalingen, Otlingen en in de nabije omgeving Arisdorf en Gelterkinden herbergen stroomopwaarts van de 30 kilometer lange Ergolz enkele locaties van het bijzondere Christelijke erfgoed van Zwitserland.

Impressies

Oltingen, Kirche St. Nikolaus