Zwitserland-Europese Unie
27 augustus 2021
De Thinktank Metrobasel organiseerde op 25 augustus jongstleden een bijeenkomst met als onderwerp de relatie Zwitserland-Europese Unie. De afgebroken onderhandelingen over het zogenaamde Rahmenabkommen stonden daarbij centraal.
De bijeenkomst vond plaats in de Grote Zaal van het stadhuis (Rathaus) in Bazel. Het fresco gedenkt, symbolisch, de toetreding tot de Eidgenossenschaft in 1501.
De ambassadeur van de Europese Unie, Petros Mavromichalis, stelde dat er weinig speelruimte was voor concessies van de EU. De binnenmarkt en met name het vrije verkeer van personen van de EU-landen zijn een onaantastbaar principe.
De Bundesrat (minister) Ignazio Cassis meende echter dat de zogenaamde Burgerschapsrichtlijn (Unionsbürgerrichtlinie) en de soevereiniteitsoverdracht aan het Hof van Justitie van de Europese Unie onaanvaardbaar was.
Sinds 2004 regelt de Burgerschapsrichtlijn (Richtlijn 2004/38/EG) het vrije verkeer van personen en oponthoud van burgers van de Europese Unie in de lidstaten.
Er bestaat vooral onenigheid over de toepasbaarheid van de sociale zekerheid voor niet werkende of kortstondig werkende burgers en dus hun kinderen uit de Europese Unie. Ook is het veel moeilijker deze uit te wijzen.
Daarnaast heeft Zwitserland grote moeite om het Hof van Justitie van de Europese Unie te erkennen als hoogste juridische autoriteit. Dit is ook weer niet zo merkwaardig.
De (voormalige) presidenten van het Duitse Constitutionele Hof (Bundesverfassungsgericht) in Karlsruhe vinden dat dit Hof niet altijd recht spreekt, maar te vaak wetgever is (Frankfurter Allgemeine Zeitung (08.09.2008), Roman Herzog, Stoppt den europäischen Gerichtshof, idem Paul Kirchhof (30.06.2021) en Andreas Vosskuhle ( Neue Zürcher Zeitung, 22.06.2021).
Cassis stelde dat Zwitserland een soeverein land is, net zoals de USA, Canada, China of Australië. Deze landen hebben ook toegang tot de binnenmarkt en studenten, onderzoekers en aandelenbeurzen uit deze landen hebben ook toegang tot de EU.
Waarom zou dat anders zijn voor Zwitserland, dat anders haar (financiële) verplichtingen altijd nakomt ? Waarom wordt Zwitserland opeens de toegang geweigerd op een aantal gebieden ?
De ambassadeur meende echter dat Zwitserland maar drie mogelijkheden heeft: EU-lidmaatschap, de Europese Economische Ruimte of het Rahmenabkommen. Wordt vervolgd.