Twee speelpoppen en romanisering

29 november 2019

Onder een Romeinse necropool met 311 graven in Yverdon-les-Bains (Kanton Vaud) hebben opgravingen talrijke overblijfselen van de Gallo-Romeinse vicus van Eburodunum aan het licht gebracht, zoals aarden en houten gebouwen uit het begin van de jaartelling en de gemetselde funderingen van een kelder.

Er zijn ook twee kleine ivoren speelpoppen gevonden, die verwant zijn met de eerste modellen die in Rome verschenen.

De bijzonderheid ligt in de opmerkelijke kapsels, die de modellen imiteert die in zwang waren aan het keizerlijk hof. Bij gebrek aan een precieze archeologische context is dit een goed dateringscriterium.

De beste vergelijkingen komen van vierde-eeuwse kapsels gebruikt door vrouwen van de familie van keizer Constantijn in de jaren 306-330 AD.

Terwijl deze beeldjes betrekkelijk veel voorkomen in Romeinse Spanje (Hispaniae)  van de vierde eeuw, Zuid-Frankrijk en Italië, zijn er zeer weinig voorbeelden bekend uit Romeins Zwitserland.

De twee poppen uit Yverdon-les-Bains zijn van een hoge technische en artistieke kwaliteit die ten noorden van de Alpen nauwelijks voorkwam.

Waarschijnlijk hoorden deze poppen bij een Romeinse of Gallo-Romeinse welgestelde familie. Dit wordt ook afgeleid uit de context van andere vondsten en een verregaande romanisering.

(F. Rossi, “Deux poupées en ivoire d’époque romaine à Yverdon-les-Bains” in Archéologie suisse, 1993, nr. 4).