Kartause Ittingen, drie meren en Nussbaumen in kanton Thurgau
13 november 2023
Het klooster Ittingen is in de 12e eeuw gesticht. Tot 1461 was het een klooster van de Augustijnen. In 1461 verwierf de kartuizerorde het klooster. Het in 1803 gestichte kanton Thurgau ontbond het klooster in 1848. De kloostergebouwen en alle bezittingen werden verkocht aan particulieren.
In 1977 is de Stichting Kartause Ittingen opgericht. Het klooster is tegenwoordig een cultureel centrum, met musea, faciliteiten voor seminars en evenementen en huisvest een hotel.
Regio van Drie Meren
Wat de monniken in de 12e eeuw echter nog niet wisten of konden weten is de aanwezigheid van dorpen uit de prehistorie in hun nabije omgeving. Hoewel Thurgau niet bekend staat om zijn meren, heeft ook (zie ook Drei-Seen Land/Pays des Trois-Lacs) dit kanton een ‘driemerenregio’ in het Seebachtal.
Het Seebachtal en zijn Hüttwilersee, Hasensee en Nussbaumersee is al vanaf het Midden Stenentijdperk (9500-5500 v. Chr.) bewoond door jagers en vissers. De regio is samen met de Bodensee het oudst bewoonde gebied van het kanton.
Het waterniveau van de Hütttwilersee, Hasensee en Nussbaumersee was 3800 v. Chr. veel lager. In deze periode was het kleine eilandje (Inseli) in de Nussbaumersee bewoond. Door het stijgen van het waterniveau is deze nederzetting overstroomd, maar zijn vele voorwerpen (keramiek, botten, hout en zelfs textiel) in goede staat gevonden en te bezichtigen in het archeologisch museum van Frauenfeld.
Het halfinsel (Halbinsel) Horn aan de Nussbaumersee was in de Late Bronstijd (rond 850 v. Chr.) nog bewoond. Door een verdere stijging van het meer stroomde ook dit dorp met ongeveer 100 woningen onder. De houten woningen waren ongeveer 25m2 groot, klein naar huidige maatstaven. Ook op deze archeologische plek zijn vele voorwerpen aangetroffen na de verlaging van het waterniveau in 1943 om meer landbouwgrond te hebben.
Langs het meer is daarna nog een dorp aangetroffen uit de IJzertijd (800-100 v. Chr.). Dit dorp is rond 635 v. Chr. verlaten, maar nog niet archeologisch onderzocht.
Van de ijzertijd naar de middeleeuwen en negentiende eeuw lijkt een hele stap, maar in deze driemerenregio liggen ze naast elkaar. De Romeinse villa bij Hüttwilen-Stutheien (3e eeuw), de kapel St. Leonardus in Nussbaumen (11e eeuw), de ruïne van de burcht Helfenberg (12e eeuw), Slot Steinegg (13e eeuw, in de 19e eeuw verbouwd tot een neorenaissanceslot) en de St. Sebastian kapel in Buch uit de 15e eeuw liggen op loopafstand van elkaar.
Karl Peterli (1897-1975), Romeinse villa bij Hüttwilen-Stutheien, 1928, Collectie: Museum Frauenfeld
Nussbaumen, St. Leonardus kapel
Ruïne van de burcht Helfenberg
Slot Steinegg
St. Sebastiaan kapel in Buch
Het landschap
De mens kan vanaf de prehistorie veel gebouwd hebben, de natuur is nog steeds van een onveranderde schoonheid, langs de oevers van de drie meren, door bossen, dalen en dorpjes.
Nussbaumen
Het dorp Nussbaumen verdient bijzondere aandacht. De eerste melding van het dorp dateert uit 857 onder de naam Nuzpouma. Het slot Steinegg is vernoemd naar de familie die eeuwenlang het dorp heeft bestuurd.
Niet alleen is de Säntis een permanente toeschouwer van dit dorp, tevens heeft het dorp een ruim duizend jaar oude kapel, gewijd aan St. Leonard, die in 1524 vanwege de reformatie lange tijd niet werd gebruikt, maar daarna weer is gerenoveerd.
De Confederatie veroverde in 1460 Thurgau op de Habsburgers. Daarna is het gebied tot 1798 als Untertanengebied bestuurd, onder andere ook door de familie Steinegg als voogden. Zurich verwierf het dorp in 1583 en bestuurde het tot 1798 en de stichting van de Helvetische Republiek (1798-1803). Vanaf 1803 (Mediationsakte) hoort het dorp bij kanton Thurgau.
Nussbaumen is in een notendop de historie van het kanton, een klein, maar veelzijdig dorp, met wijn- en akkerbouw en veeteelt en een goed restaurant.
Nussbaumen en de Säntis
De Zwitserse Alpen Club
De Zwitserse Alpen Club (Schweizer Alpen Club, SAC/Club Alpin Suisse, CAS) organiseert regelmatig wandeltochten in deze omgeving (en elders) in het land.
Hoewel de naam anders doet vermoeden, organiseert de SAC niet alleen skitochten, bergbeklimmingen en andere sporten in het hooggebergte en de Alpen, maar ook (wandel) activiteiten in andere regio’s.
(Bron en verder informatie: Gemeinde Hüttwilen; Thurgau-Bodensee)
