De Monte Verità bij Ascona

19 november 2023

Kanton Tessin is lange tijd (en nog steeds) een toevluchtsoord geweest van politieke vluchtelingen, kunstenaars en de avant-garde. Locarno, Lugano en Ascona waren vanaf 1848 gewilde plaatsen. Huizen, eilanden en zelfs heuvels en bergen kregen een andere bestemming.

Alfredo Pioda (1848-1909), Franz Hartmann (1838-1912) en Gravin Constance Wachtmeister (1838-1910) stichtten 1889 op de Monte Verità bij Ascona een theosofische instelling. Later kreeg het complex onder nieuwe eigenaren een bestemming als kunstcentrum, kuuroord en sanatorium.

Deze regio in het liberale Zwitserland had ook een grote aantrekkingskracht op (Russische) anarchisten en politieke vluchtelingen vanaf en de jaren voorafgaand aan de Russische  Revolutie in 1917 en de Eerste Wereldoorlog (1914-1918). In deze jaren was Ascona na Zürich (en Dada) zelfs het centrum van Europese emigranten en avant-garde.

Ascona is in deze periode een stad van buitenlandse en Zwitserse kunstenaars, intellectuelen en kosmopolieten. De eerste oprichters van het complex op de Monte Verità emigreerden 1920 bijvoorbeeld naar Brazilië.

De Duitse baron Eduard von der Heydt (1882-1964), een gepassioneerde verzamelaar van kunst, kocht 1926 het complex op de Monte Verità. In het kielzog van de baron kwamen ook architecten van Bauhaus naar Ascona. Het huidige hotel is 1929 dan ook in de stijl van Bauhaus gebouwd. Diverse andere gebouwen stammen uit deze periode, andere toepassingen zijn van recentere datum, zoals de Japanse theetuin en de vleugel bij het hotel (1992).

1933-1945 volgde de volgende emigratiegolf, niet alleen naar Ascona, maar ook vanuit Ascona naar Amerika. In 1945 is in Ascona zelfs de overgave van het Duitse leger in Italië getekend, zoals 20 jaar daarvoor Ascona ook al een rol speelde bij de totstandkoming van het Verdrag van Locarno.

Het kanton Tessin nam in 1964 het complex (met onder andere het hotel-restaurant, casa Marta, casa Anatta, casa dei Russi, de Japanse theetuin, casa Giovanna, casa gioia, villa semiramis, casa Selma en casa Monescia) over en beheert het sindsdien als  museum, cultureel-, congress- en seminarcentrum, hotel en restaurant met een prachtig uitzicht op de Lago Maggiore.

(Bron en verdere informatie: Fondazione Monte Verità)

 

De Japanse theetuin en de casa del tè