De stadsmuur van Bazel

5 maart 2021

De eerste middeleeuwse stadmuur van Bazel is tijdens bisschop Burkhard von Fenis rond 1080 gebouwd, kort voor de stichting van het klooster St. Alban (1083)
Bazel bestond toen nog uit twee gemeentes: Grossbasel en Kleinbasel. De eerste Rijnbrug (tegenwoordig de Mittlere Brücke uit 1905) werd rond 1225 gebouwd. De stadsmuren werden in beide stadsdelen verstevigd en uitgebouwd.

De grote aardbeving van 1356 richtte echter ook aan deze werken grote schade aan.

In 1360-1398 heeft het herstel van de stadsmuur plaats gevonden, of eigenlijk stadsmuren. Men besloot twee muren te bouwen: een buitenmuur en een binnenmuur. In 1473 vond een verdere uitbouw van de buitenmuur plaats in verband met de oorlogsdreiging met het Hertogdom Bourgondië.

Deze oorlog zou inderdaad plaatsvinden in de periode 1474-1477, maar ver van Bazel in Grandson (huidige kanton Vaud/Waadt), Morat (Murten, huidige kanton Freibourg/Freiburg) en uiteindelijk in Nancy (Lotharingen).

Drie van de vijf torens van de buitenmuur zijn bewaard gebleven: Spalentor, St. Johannstor en de St. Albantor. Na de Schwabenkrieg (1499) en de onrust over de splitsing van Bazel in kanton Basel-Stadt en Basel-Landschaft (1833) is de stad sinds de nieuwe Confederatie van 1848 niet meer militair bedreigd geweest.

Alleen de Sonderbundskrieg (een korte burgeroorlog tussen kantons) van 1847 was nog een  onzekere periode.

De buiten- en binnenmuur vallen snel ten prooi aan de stadsuitbreiding na 1860. Een (gerenoveerd) deel van de stadsmuur in de wijk St. Alban is echter goed behouden. Deze muur omringde eens de vele watermolens, papierindustrie en het klooster, dat in 1529 is opgeheven.