St. Chrischona in Bettingen

28 maart 2022

De St. Chrischona is de enige berg (522 meter) van het kanton Basel-Stadt. Het nabijgelegen dorp Bettingen is een van de drie gemeentes in dit kleine kanton.

De twee andere gemeentes zijn Bazel en Riehen. Het gebied van het kanton ligt voor het grootste deel aan de rechter Rijnoever, omgeven door Duits grondgebied. Alleen het kanton Schaffhausen overtreft wat dit betreft kanton Basel-Stadt.

Bettingen is een van oorsprong Alemannisch dorp en eigendom van verschillende  vorsten en burghers. De stad Bazel kocht Bettingen in 1513, met name vanwege de commercieel interessante bedevaartskerk  St. Chrischona. Bazel kocht Riehen in 1522.

Tot de komst van de nationaalstaten na 1815 was  de Rijn niet de natuurlijke grens. Veel abdijen, bisdommen, Hertogdommen, Graafschappen en andere politieke eenheden bezaten landgoederen in de Zwitserse Confederatie en andersom.

De laatste buitenlandse bezittingen waren van Habsburg: Tarasp tot 1803 en Rhäzuns tot 1819. het kanton Neuchâtel was tot 1857 zelfs formeel een prinsdom van de Pruisische koning, maar vanaf 1815 ook volwaardig lid van de Zwitserse Confederatie.

De eerste kerk op de berg is in de  zevende eeuw gebouwd. Ze was gewijd aan de heilige Chrischona. Daarna is de kerk in de Karolingische en Romaanse stijl herbouwd. De huidige (gotische en renaissance) kerk stamt uit de vijftiende en zestiende eeuw. Na de reformatie is ze in verval geraakt.

Sinds 1840 is het een complex voor een protestante opleiding van met het doel deze uit te zenden. Tegenwoordig heeft het complex ook andere doelen en faciliteiten.

De nabijgelegen televisietoren van 250 meter biedt een fantastisch uitzicht op het Zwarte Woud, de Vogezen, de Jura en de Alpen.

Bettingen was tot 1918 overigens de grensplaats met achtereenvolgens het Groothertogdom Baden (1806-1918), de republiek Baden (1918-1933), het Duitse Derde Rijk (1933-1945) en de deelstaat Baden-Württemberg.

(Bron en verdere informatie: www.bettingen.bs.ch).